Chắp và lẹo mắt là hai tình trạng phổ biến liên quan đến mí mắt mà ai cũng có thể gặp phải ít nhất một lần trong đời. Những triệu chứng như sưng, đau nhức, hoặc đỏ ở vùng mí mắt có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu và cản trở sinh hoạt hàng ngày. Bài viết này, chuyên gia của Hải Yến Eye Care sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và cách phòng ngừa chắp và lẹo mắt một cách khoa học nhất.
Chắp và Lẹo mắt là gì?
Chắp và lẹo mắt là hai tình trạng thường dễ bị nhầm lẫn vì chúng có nhiều đặc điểm tương đồng. Tuy nhiên, nguyên nhân hình thành và cách nhận biết lại khác nhau.
So sánh sự khác biệt giữa Chắp và Lẹo mắt
| Đặc điểm | Lẹo mắt | Chắp mắt |
|---|---|---|
| Hình thái | Thường nhỏ, giống như một nốt mụn ở mép mí mắt. | Lớn hơn lẹo, trông như một khối u. |
| Nguyên nhân | Do nhiễm trùng tại tuyến dầu nhỏ của nang lông mi hoặc da mí mắt. | Tuyến dầu bị tắc nghẽn làm tuyến sưng, gây tổn thương lâu dài và tạo thành u nang. |
| Vị trí hình thành | Bên trong hoặc bên ngoài mép mí mắt. | Thường ở mí mắt trên, đôi khi xuất hiện ở mí mắt dưới. |
| Triệu chứng | Đau, đỏ, phù nề, cảm giác ngứa hoặc châm chích, thậm chí có mủ. | Ban đầu hơi đau nhưng dần trở nên không đau, tăng kích thước và có thể làm mờ tầm nhìn. |
| Đối tượng dễ mắc | Phổ biến ở mọi độ tuổi, đặc biệt là người bị khô mắt hoặc viêm da. | Thường gặp ở người lớn từ 30 – 50 tuổi, rất hiếm khi xảy ra ở trẻ em. |
| Thời gian phát triển | Có thể hết trong vòng 2 – 5 ngày, một số trường hợp kéo dài 1 tuần hoặc lâu hơn nếu không điều trị. | Tự khỏi trong 1 – 2 tuần nếu được điều trị tốt, tuy nhiên có thể kéo dài đến 4 – 6 tuần. |
Hình minh họa
Lẹo mắt tạo ra mụn nhỏ, đỏ làm bạn cảm thấy đau và ngứa.
Chắp mắt do tuyến dầu bị tắc nghẽn và không đau nếu chuyển sang giai đoạn mãn tính.
Nguyên nhân gây ra Chắp và Lẹo mắt
Nguyên nhân chính
- Lẹo mắt: Thường do nhiễm khuẩn từ vi khuẩn Staphylococcus aureus xâm nhập vào tuyến dầu hoặc nang lông mi dẫn đến nhiễm trùng.
- Chắp mắt: Tuyến meibomian (tuyến dầu ở mí mắt) bị tắc nghẽn bởi dầu hoặc bã nhờn, không phải do vi khuẩn.
Một số yếu tố nguy cơ:
- Đối với lẹo mắt:
- Khô mắt.
- Vệ sinh kém, sử dụng tay bẩn chạm vào mắt.
- Thay đổi nội tiết tố.
- Bệnh lý nền như tiểu đường hoặc viêm da.
- Đối với chắp mắt:
- Viêm bờ mi hoặc viêm da tiết bã.
- Nhiễm trùng mắt trước đó.
- Tăng tiết nhờn ở da, người bị bệnh trứng cá đỏ hoặc cholesterol cao.
Triệu chứng nhận biết Chắp và Lẹo mắt
- Đối với lẹo mắt:
- Sưng và đỏ vùng mí mắt.
- Đau nhói hoặc ngứa rát.
- Mủ tiết ra từ khu vực lẹo.
- Nhạy cảm ánh sáng, kèm theo chảy nước mắt.
- Đối với chắp mắt:
- Ban đầu hơi đau, sau đó không còn cảm giác đau.
- Xuất hiện một cục to, tròn ở mí mắt.
- Chảy nước mắt nhiều.
- Có thể làm cản trở tầm nhìn nếu khối chắp lớn.
Phương pháp chẩn đoán chuyên sâu
Nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường của chắp hoặc lẹo mắt, bạn nên đến bệnh viện nhãn khoa uy tín để kiểm tra. Một số phương pháp chẩn đoán gồm:
- Khám sức khỏe tổng quát: Đánh giá lịch sử sức khỏe gia đình, các bệnh lý mắt gần đây.
- Kiểm tra vùng mí mắt: Sử dụng kính phóng đại và đèn sáng để quan sát mí mắt và xác định nguyên nhân rõ ràng.
Biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị
Đa số trường hợp sẽ tự khỏi, nhưng nếu không điều trị đúng cách, mì mắt có thể bị:
- Hình thành mô sẹo làm biến dạng mí.
- Gây ảnh hưởng đến tầm nhìn.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng lan rộng ở mắt.
Lưu ý rằng, lẹo mắt nếu không được xử lý kịp thời có thể phát triển thành chắp mắt, đòi hỏi thời gian điều trị lâu hơn.
Cách điều trị Chắp và Lẹo mắt đơn giản và hiệu quả
1. Phương pháp điều trị tại nhà
- Chườm ấm: Sử dụng khăn sạch, nhúng nước ấm và áp vào vùng bị ảnh hưởng trong 5 – 15 phút. Lặp lại 3 lần/ngày để giảm sưng và làm tan dầu đông tại các tuyến.
- Xoa bóp nhẹ: Xoa bóp mí mắt nhẹ nhàng để kích thích lưu thông dịch bên trong và nới lỏng tuyến dầu.
- Vệ sinh vùng mắt: Dùng nước muối sinh lý hoặc xà phòng nhẹ để làm sạch mí mắt, tránh bám vi khuẩn.
2. Khi cần đến bác sĩ
Nếu tình trạng không cải thiện sau 2 ngày hoặc biến chứng nặng, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để áp dụng phương pháp:
- Thuốc kháng sinh: Thuốc nhỏ mắt, thuốc mỡ hoặc uống để ngăn nhiễm khuẩn.
- Phẫu thuật nhỏ: Loại bỏ phần chắp hoặc lẹo lớn gây ảnh hưởng đến tầm nhìn.
- Tiêm corticoid: Giảm sưng viêm nặng khi cần thiết.
Cách phòng ngừa Chắp và Lẹo mắt
Phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh các phiền toái do chắp và lẹo mắt gây ra:
- Rửa tay thường xuyên trước khi chạm vào vùng mắt.
- Không đeo kính áp tròng hoặc trang điểm khi mắt bị nhiễm trùng.
- Loại bỏ ngay mỹ phẩm cũ hoặc hết hạn.
- Vệ sinh cọ trang điểm, không dùng chung với người khác.
- Massage mí mắt thường xuyên với dung dịch dầu gội trẻ em để làm sạch tuyến dầu.
Hải Yến Eye Care: Chăm sóc đôi mắt khỏe đẹp của bạn
Tại Hải Yến Eye Care, chúng tôi tự hào là địa chỉ uy tín trong việc chăm sóc mắt toàn diện tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia nhãn khoa tận tâm và nhiều kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp:
- Chẩn đoán và điều trị chắp, lẹo mắt chính xác.
- Các dịch vụ mổ cận thị, điều trị các bệnh lý mắt phức tạp.
- Hướng dẫn cách chăm sóc mắt khoa học và phòng ngừa bệnh lý hiệu quả.
Liên hệ ngay với chúng tôi qua số điện thoại 0944 522 890 hoặc truy cập https://haiyeneyecare.com.vn để đặt lịch khám và tìm hiểu thêm các dịch vụ chăm sóc mắt chuyên sâu.
