Nhược thị là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực ở trẻ em nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đây là một tình trạng y khoa cần được chú ý, đặc biệt khi tỉ lệ mắc bệnh ngày càng gia tăng. Đối với cha mẹ, việc hiểu rõ về bệnh nhược thị là chìa khóa giúp bảo vệ thị lực cho trẻ. Hãy cùng Hải Yến Eye Care tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, biểu hiện và các phương pháp điều trị nhược thị thông qua bài viết dưới đây.
Nhược thị là gì?
Nhược thị, hay còn gọi là “mắt lười”, là tình trạng giảm sút thị lực xảy ra ở trẻ nhỏ khi một hoặc cả hai mắt không phát triển đúng cách trong quá trình trưởng thành. Thường diễn ra từ lúc sinh ra đến khoảng 7 tuổi, nhược thị có thể ảnh hưởng đến khả năng phối hợp và hoạt động đồng bộ của đôi mắt.
Hiện tượng này xảy ra do sự gián đoạn giao tiếp giữa não và mắt. Khi tín hiệu từ một mắt yếu dần, não bộ sẽ dần dần bỏ qua hình ảnh từ mắt đó, gây ra tình trạng mất thị lực kéo dài và có khả năng vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời.
Triệu chứng nhận biết bệnh nhược thị
Các triệu chứng của nhược thị thường khó phát hiện, đặc biệt khi trẻ còn nhỏ và chưa thể diễn đạt được vấn đề. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến mà cha mẹ cần lưu ý:
- Lác hoặc lệch mắt (trong hoặc ngoài): Đây là triệu chứng dễ quan sát nhất.
- Quấy khóc khi bịt một bên mắt: Trẻ bị nhược thị thường không thoải mái khi mắt tốt bị che lại.
- Nheo mắt hoặc nhắm mắt liên tục: Trẻ cố gắng bù trừ thị lực bằng cách này.
- Nhận thức chiều sâu kém: Trẻ có khó khăn trong việc xác định khoảng cách xa – gần.
- Mắt không đi cùng hướng: Đôi mắt không phối hợp nhịp nhàng khi trẻ tập trung.
- Nghiêng đầu khi nhìn: Trẻ hay nghiêng đầu để có thể nhìn rõ hơn.
Lưu ý quan trọng: Trẻ cần được kiểm tra mắt toàn diện ít nhất một lần từ 3 đến 5 tuổi để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của nhược thị.
Nguyên nhân gây ra nhược thị
Nhược thị có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là ba nguyên nhân dưới đây:
1. Nhược thị lác
Lác mắt (hay mắt lé) là nguyên nhân hàng đầu gây nhược thị. Ở tình trạng này, hai mắt không đồng nhất khi nhìn dẫn đến việc não chỉ sử dụng thông tin từ mắt tốt và bỏ qua mắt yếu. Điều này lâu dần dẫn đến giảm sút thị lực của mắt lệch.
2. Nhược thị khúc xạ
Xảy ra khi cả hai mắt có tật khúc xạ không đồng đều, chẳng hạn:
- Một mắt bị cận thị hoặc viễn thị nặng hơn mắt kia.
- Một số trường hợp mắt bị loạn thị.
Não bộ sẽ ưu tiên sử dụng mắt ít tật khúc xạ hơn, bỏ qua mắt bị yếu. Kết quả là mắt yếu càng trở nên “lười”.
3. Nhược thị kích thích
Nhược thị kích thích là dạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, xảy ra do các yếu tố cản trở ánh sáng đi vào mắt:
- Đục thủy tinh thể bẩm sinh.
- Sụp mí bẩm sinh làm che phủ đồng tử.
- Tăng nhãn áp hoặc chấn thương mắt.
Chẩn đoán nhược thị
Việc chẩn đoán nhược thị đòi hỏi sự kiểm tra kỹ lưỡng từ bác sĩ chuyên khoa mắt. Các bước chẩn đoán bao gồm:
- Kiểm tra thị lực từng mắt: Dùng che mắt để kiểm tra độ mạnh yếu.
- Kiểm tra tật khúc xạ: Đánh giá mức độ cận, viễn, loạn thị.
- Quan sát mắt trong chuyển động: Kiểm tra sự phối hợp và định hướng của mắt.
Khuyến cáo: Khám mắt định kỳ ở trẻ sơ sinh, khoảng 6 tháng tuổi, 3 tuổi và từ đó hàng năm khi trẻ đi học để phát hiện sớm các vấn đề về thị lực.
Các phương pháp điều trị nhược thị hiệu quả
1. Điều trị nguyên nhân gây giảm thị lực
Phương pháp này cần thực hiện trước khi huấn luyện mắt lười:
- Kính gọng hoặc kính áp tròng: Dùng để điều chỉnh tật khúc xạ và cân bằng thị lực.
- Phẫu thuật mắt lác: Giúp đưa mắt về đúng hướng.
- Phẫu thuật đục thủy tinh thể: Loại bỏ vùng thủy tinh thể bị tổn thương.
- Khắc phục sụp mí: Nâng mí để ánh sáng có thể đi vào mắt bình thường.
2. Kích thích mắt lười hoạt động
- Dán mắt: Dùng miếng dán để che mắt khỏe, buộc mắt yếu hoạt động. Trẻ nên thực hiện các hoạt động gần như vẽ tranh, tô màu khi đeo miếng dán.
- Thuốc Atropine: Giúp làm mờ mắt khỏe để mắt lười được kích thích tự nhiên hơn mà không cần dán mắt.
3. Các bài tập luyện mắt
- Chỉnh hình thị lực: Các bài tập như tô màu, vẽ tranh, chơi ghép hình giúp kích thích mắt yếu.
- Công nghệ RevitalVision: Phương pháp điều trị bằng máy tính đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt, giúp cải thiện thị lực thông qua kích thích thần kinh.
Biến chứng nếu nhược thị không được điều trị
Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, nhược thị có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng:
- Mù vĩnh viễn ở mắt bị ảnh hưởng.
- Thị lực trung tâm không phát triển đúng cách.
- Tăng nguy cơ lác mắt hoặc mất khả năng phối hợp mắt.
Lời khuyên từ chuyên gia: Phát hiện và điều trị trước 7 tuổi sẽ mang lại cơ hội phục hồi thị lực cao hơn.
Hải Yến Eye Care – Kiểm tra và điều trị nhược thị uy tín
Tại Hải Yến Eye Care, chúng tôi tự hào là địa chỉ hàng đầu về chăm sóc mắt với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Không chỉ cung cấp các gói khám mắt định kỳ, chúng tôi còn áp dụng các phương pháp điều trị nhược thị tiên tiến như RevitalVision, dán mắt, chỉnh sửa tật khúc xạ và phẫu thuật mắt an toàn. Hãy liên hệ ngay khi bạn cần tư vấn chi tiết.
- Địa chỉ: Số 22, Đường Nguyễn Đình Chiểu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam
- Hotline: 0944 522 890
- Website: https://haiyeneyecare.com.vn
- Email: [email protected]
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Trẻ em ở độ tuổi nào dễ mắc nhược thị nhất?
Nhược thị thường phát triển từ khi sinh ra đến 7 tuổi, đặc biệt trong giai đoạn trẻ từ 3–5 tuổi.
2. Điều trị nhược thị ở người lớn có hiệu quả không?
Hiệu quả điều trị nhược thị giảm dần theo độ tuổi do sự phát triển của mắt đã ổn định. Tuy nhiên, một số công nghệ hiện đại vẫn có thể cải thiện thị lực nhất định.
3. Dán mắt trong bao lâu thì có kết quả?
Thời gian hồi phục phụ thuộc vào độ tuân thủ và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thông thường cần vài tháng, mỗi ngày từ vài giờ đến cả ngày.
4. Trẻ sinh non có nguy cơ bị nhược thị cao không?
Đúng! Trẻ sinh non hoặc có cân nặng thấp khi sinh nằm trong nhóm nguy cơ cao mắc nhược thị.
Hãy đặt lịch khám tại Hải Yến Eye Care để ngăn ngừa và điều trị nhược thị một cách hiệu quả nhất!
